Ζώντας μέσα στη φτώχεια και την πείνα, όλα τα παιδιά κυρίως στην Κένυα προσπαθούν να γίνουν αθλητές των αποστάσεων. Γιατί είναι ο μόνος -και ο πιο εύκολος γι' αυτούς- τρόπος να ξεφύγουν από τη φτώχεια. Οι περισσότεροι καταφέρνουν και επιβιώνουν από τον αθλητισμό. Αλλοι βγάζουν πολλά χρήματα, καθώς γίνονται ολυμπιονίκες. Και άλλοι, που δεν καταφέρνουν να βγάλουν χρήματα, προχωρούν σε αλλαγή υπηκοότητας, ώστε να μπορέσουν να επιβιώσουν.

Οπως και να 'χει, οι Κενυάτες έχουν τους τρόπους και παράγουν συνέχεια μεγάλους αθλητές...

Το μυστικό αρχίζει από το σχολείο...

Το πρώτο και βασικό πλεονέκτημα για τους αθλητές από αυτές τις χώρες είναι το σχολείο (όσο κι αν ακούγεται περίεργο αυτό στην Ελλάδα). Στην Ελλάδα δυστυχώς στο μεγαλύτερο ποσοστό τα παιδιά έχουν μάθει να πηγαίνουν στο σχολείο με το αυτοκίνητο των γονιών τους. Στην Κένυα και την Αιθιοπία αυτά δεν υπάρχουν. Για να πάει ένα παιδί στο σχολείο, είναι υποχρεωμένο να τρέχει για περίπου 20 χιλιόμετρα και άλλα τόσα για να επιστρέψει πίσω! Εκτός αυτής της απόστασης, είναι υποχρεωμένα να ακολουθούν ειδικό πρόγραμμα γυμναστικής που βασίζεται στη φυσική κατάσταση. Ετσι, από μικρή ηλικία μπαίνουν σε διαδικασία πρωταθλητισμού και γι' αυτό βγαίνουν και τόσοι πολλοί πρωταθλητές.

Στην Αιθιοπία ο κορυφαίος αθλητής όλων των εποχών, ο Χαϊλέ Γκεμπρεσελασιέ, έκανε καθημερινά απόσταση 30 χιλιομέτρων τρέχοντας για να πάει σχολείο και σε συνεντεύξεις του έχει τονίσει δεκάδες φορές πως αν δεν γινόταν αυτό, τώρα δεν θα ήταν ολυμπιονίκης...

Ενα άλλο χαρακτηριστικό που έχουν οι Κενυάτες είναι το γεγονός ότι το 80% των αθλητών προέρχονται από τη φυλή «Kalenjins». Αυτοί είναι αγρότες που παραδοσιακά ζούσαν στα χωράφια και σε έναν αγώνα επιβίωσης τα παλαιότερα χρόνια έπρεπε να τρέχουν πιο γρήγορα από τους άλλους, καθώς τους πιο αργούς τους σκότωναν, θεωρώντας ότι δεν θα τους κάνουν σωστά τη δουλειά!

Την ίδια ώρα στην Ελλάδα σε τεράστιο ποσοστό τα σχολεία δεν έχουν σωστό και εφαρμόσιμο πρόγραμμα εκπαίδευσης των παιδιών πάνω στον αθλητισμό. Και τα παιδιά αποφεύγουν σε επίσης μεγάλο ποσοστό τη διαδικασία αυτή, σπαταλώντας σε άλλα πράγματα τον ελεύθερο χρόνο τους ή τρέχουν από το ένα φροντιστήριο στο άλλο...

Οικογενειακή υπόθεση

Αν παρατηρήσει κανείς προσεκτικά όλους τους διεθνείς αγώνες, θα δει πως υπάρχουν αρκετά μεγάλα ονόματα πρωταθλητών που αγωνίζονται μαζί με τα αδέρφια τους ή ξαδέρφια 1ης συγγένειας. Στις περισσότερες οικογένειες θεωρούν πως αν ένα παιδί πηγαίνει καλά στον αθλητισμό, πρέπει να ακολουθήσουν και τα υπόλοιπα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η οικογένεια Μασάι, όπου ο 22χρονος Μόουζες κατάφερε να τερματίσει 4ος στο Πεκίνο στα 10.000 μ. και η 19χρονη αδερφή του Λίνετ με τον 17χρονο Ντένις άφησαν το σχολείο για να ακολουθήσουν τον αδερφό τους σε προετοιμασία.

«Οταν είδα τον Μόουζες να τρέχει τόσο καλά, αποφάσισα να τρέξω κι εγώ. Οταν το είπα στους γονείς μου, ήξεραν ότι θα έπρεπε να αφήσω το σχολείο. Ομως χάρηκαν πολύ. Στην αρχή δεν είχαμε παπούτσια και φορούσαμε το ίδιο ζευγάρι με τα αδέρφια μου. Ετσι ξεκινήσαμε τον αθλητισμό» ανέφερε η 19χρονη Λίνετ σε πρόσφατη συνέντευξή της στο περιοδικό «Spikes» της IAAF.

Αλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η οικογένεια Ντιμπάμπα στην Αιθιοπία. Η Τιρούνες (φωτό) έχει ήδη κατακτήσει 3 ολυμπιακά μετάλλια και 3 ως παγκόσμια πρωταθλήτρια, η Εζεγκαχέγιου που είναι η δεύτερη της οικογένειας, ακολουθεί κατά πόδας την Τιρούνες και έχει στη συλλογή της μετάλλια σε Παγκόσμια Πρωταθλήματα, ενώ η μικρότερη της οικογένειας, η Γκεζέμπε Ντιμπάμπα, στα 17 της χρόνια αποφάσισε να ακολουθήσει τις δύο αδερφές της και ήδη έχει ένα μετάλλιο σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ανωμάλου δρόμου.

«Φταίει ο τρόπος ζωής στην Ευρώπη»

Οι Αφρικανοί έχουν βρει τον τρόπο να «παράγουν» συνεχώς αθλητές σε αποστάσεις. Τι γίνεται όμως στην Ευρώπη; Με εξαίρεση την Πορτογαλία, την Ισπανία και τη Γαλλία, η γηραιά ήπειρος πάσχει από παραγωγή αθλητών σε μεγάλες αποστάσεις. Με ελάχιστες εξαιρέσεις από την ανατολική Ευρώπη, δεν υπάρχει υλικό πλέον και οι λόγοι είναι πολλοί. Από την περίπτωση αυτή φυσικά δεν εξαιρείται και η Ελλάδα που αν και έχει ταλέντα, αυτά χάνονται στη διαδρομή.

Πάνω σ' αυτό ένας εκ των κορυφαίων προπονητών των αποστάσεων στη χώρα, ο Τάσος Παπαχρήστου, μας αναφέρει τους λόγους που οι Αφρικανοί κυριαρχούν και που η Ευρώπη και η Ελλάδα έχουν μείνει κάτω από τη βάση...

«Το βασικό είναι πως οι Αφρικανοί και κυρίως οι Κενυάτες έχουν το σωματότυπο. Είναι ''στεγνά'' παιδιά και έχουν ένα συγκεκριμένο τρόπο ζωής. Σε αντίθεση με τους Αιθίοπες που είναι περισσότερο δουλευταράδες, όπως και οι Μαροκινοί με τους Αλγερινούς. Στην Ευρώπη στο παρελθόν υπήρξαν μεγάλοι αθλητές των αποστάσεων, όμως η αλλαγή του κοινωνικού τρόπου ζωής εδώ έφερε ως αποτέλεσμα να μη βγαίνουν μαζικά πολλοί δυνατοί αθλητές στις αποστάσεις» υπογράμμισε αρχικά.

«Αλυσίδα της ζωής»

Ο γνωστός προπονητής τόνισε πως ο τρόπος ζωής παίζει πολύ σημαντικό ρόλο, αλλά και οι συνθήκες που έχουν οι αθλητές της Αφρικής για να προετοιμαστούν.

«Είναι λογικό να μην έχουν αντίπαλο όταν παράγουν τόσα ταλέντα και στην Ελλάδα, για παράδειγμα, βγαίνουν 10 αθλητές καλοί και στην πορεία σταματούν είτε γιατί δεν έχουν στήριξη είτε γιατί δεν θέλουν να ασχοληθούν. Είναι η αλυσίδα της ζωής των νέων στην Ευρώπη σε σχέση με αυτή των νέων στην Αφρική. Ακόμη και οι Γάλλοι φέρνουν αθλητές από την Αφρική και τους αλλάζουν υπηκοότητα για να έχουν καλούς αθλητές στις αποστάσεις. Εδώ κάποτε οι αθλητές ασχολούνταν με το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ και το στίβο.

Τώρα, ειδικά από τη στιγμή που πήραμε τους Ολυμπιακούς Αγώνες, εξαπλώθηκαν σε όλα τα σπορ και ο στίβος έχασε αθλητές. Εκτός αυτού, τα πανεπιστήμια δεν λειτουργούν πάντα πρωινές ώρες και τα παιδιά έχουν φύγει από τα στάδια ή δεν προπονούνται όπως πρέπει γιατί πρέπει να παρακολουθούν φροντιστήρια» είπε.

«Εθνική υπόθεση»

Οσον αφορά τους Αφρικανούς, τόνισε πως εκεί δίνουν τεράστια βάση στις αποστάσεις και ρίχνουν μεγάλα ποσά για την παραγωγή νέων αθλητών.

«Διαθέτουν πολλά προπονητικά κέντρα σε υψόμετρο που είναι απαραίτητο για μια καλή προετοιμασία αθλητών αποστάσεων. Εχουν μεγαλώσει και ζήσει σε υψόμετρο και έχουν μάθει να τρέχουν από μικρή ηλικία. Για την Κένυα και την Αιθιοπία οι αποστάσεις είναι ένα ξεχωριστό σπορ. Ενα εθνικό σπορ. Και επειδή έχουν τη μεταξύ τους κόντρα, αποτελεί εθνική υπόθεση η κάθε κούρσα σε μεγάλη διοργάνωση για το ποιος θα επικρατήσει. Ζουν από το στίβο και τις αποστάσεις. Είναι φτωχές χώρες και μπορούν να βγάλουν χρήματα και να ζήσουν αξιοπρεπώς από αυτό. Γι' αυτό και οι ομοσπονδίες τους δίνουν βάση στις αποστάσεις και όχι στα άλματα, τα σπριντ και τις ρίψεις» σχολίασε για τον τρόπο που αντιμετωπίζουν τις αποστάσεις στην Κένυα.

ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ «Εχουν μάθει να τρέχουν»

Ενας άλλος μεγάλος πρωταθλητής που έχει ταξιδέψει στην Κένυα και έχει δει από κοντά τι σημαίνει γι' αυτούς το τρέξιμο είναι ο Νότης Παπούλιας. Ο πρώην πρωταθλητής των αποστάσεων στο παρελθόν έχει αντιμετωπίσει αθλητές από την Κένυα και γνωρίζει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες γυμνάζονται.

«Κατ' αρχάς, ο τρόπος ζωής στον ανεπτυγμένο κόσμο έχει αλλάξει. Η νεολαία ασχολείται κυρίως με το Ιντερνετ παρά με τον αθλητισμό. Λαοί όπως της Κένυας και της Αιθιοπίας έχουν μάθει να γυμνάζονται και να τρέχουν, έχοντας μεγαλώσει σε υψόμετρο. Εχουν βέβαια και διαφορές μυοσκελετικά σε σχέση με τους λευκούς αθλητές, αλλά στην Αφρική έχουν μάθει να ζουν από το να τρέχουν στις αποστάσεις. Δεν έχουν σπουδές σε πανεπιστήμια. Είναι ένας από τους λίγους τρόπους να βγάλουν χρήματα και να ζήσουν την οικογένειά τους. Παράλληλα οι μάνατζερ ψάχνουν εκεί για αθλητές επειδή οι Αφρικανοί αρκούνται με τα λιγότερα χρήματα που μπορεί να βγάλουν από αυτήν την ιστορία σε σχέση με έναν Ευρωπαίο αθλητή. Γι' αυτό και αν προσέξετε, στα περισσότερα μίτινγκ στην Ευρώπη η πλειοψηφία των αθλητών προέρχεται από την Κένυα, την Αιθιοπία και άλλες χώρες της Αφρικής. Οταν ταξίδεψα στην Κένυα, είδα ένα χωριό των 15 κατοίκων να πηγαίνουν όλοι να τρέξουν σε τοπικούς αγώνες ανωμάλου δρόμου! Είναι τρόπος ζωής γι' αυτούς και έχουν μάθει να επιβιώνουν από αυτό» ανέφερε χαρακτηριστικά.

ΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΑΣ «Ξεφεύγουν από την πείνα»

Ενας από τους κορυφαίους δρομείς που έχει βγάλει ποτέ η Ελλάδα, ο Νίκος Πολιάς, τονίζει πως στην Κένυα έχουν ως μοναδικό κίνητρο το στίβο και τις αποστάσεις, ώστε να ξεφύγουν από τη μιζέρια και τη φτώχεια.

«Το ένα πλεονέκτημά τους είναι ότι έχουν έφεση γενετικά στην αντοχή. Υπάρχουν συγκεκριμένες φυλές που ζουν στην κοιλάδα Ριφτβάλεϊ της Κένυας και έχουν μάθει να τρέχουν. Τους παρακολουθούν συνεχώς μάνατζερ και τους ενσωματώνουν σε ειδικές ομάδες, όπου ο συναγωνισμός για να βγουν οι καλύτεροι γίνεται πολύ έντονος. Εχουν κίνητρο να τρέξουν πιο γρήγορα γιατί είναι ένας από τους λίγους τρόπους να φύγουν από τη μιζέρια και την πείνα τους και να καταξιωθούν κοινωνικά και οικονομικά. Μαζί με το γεγονός ότι ζουν και προπονούνται σε υψόμετρο, νομίζω πως είναι οι βασικοί λόγοι που τους κάνουν να ξεχωρίζουν» σημείωσε ο πρώην πρωταθλητής του μαραθωνίου, ο οποίος μας εξήγησε γιατί την ίδια ώρα στην Ευρώπη και την Ελλάδα βρισκόμαστε ακριβώς στο άλλο άκρο?

«Το πρόβλημα είναι ότι έχει ανέβει πολύ το βιοτικό επίπεδο και ο τρόπος ζωής. Εχει αρχίσει να απομακρύνεται ο πρωταθλητισμός από τη σκληρή ζωή ενός αθλητή αποστάσεων. Πολλά παιδιά φεύγουν γιατί δεν υπάρχει η βάση να βγουν στην επιφάνεια. Στην Ευρώπη υπάρχουν μεμονωμένες περιπτώσεις όπως στην Ισπανία, αλλά δεν υπάρχει βάθος. Στην Ελλάδα υπάρχει άνθηση στον ερασιτεχνικό αθλητισμό, αλλά όχι στον πρωταθλητισμό. Δεν έχουμε υποδομές και δεν υπάρχει θέληση να υποστηρίξει κανείς ένα παιδί να ξεκινήσει πρωταθλητισμό. Και δυστυχώς υπάρχει η λάθος φιλοσοφία ότι θα βγάλουν λεφτά από τον αθλητισμό, αλλιώς δεν τον ακολουθούν» κατέληξε.

Πέντε λόγοι που κάνουν τους Κενυάτες δρομείς να ξεχωρίζουν

Υψόμετρο: Το μεγαλύτερο μέρος της χώρας βρίσκεται σε ύψος άνω των 2.000 μ. από το επίπεδο της θάλασσας και οι περισσότεροι κάτοικοί της ζουν σε υψόμετρο. Αυτό βοηθά στα μέγιστα στην προετοιμασία ενός αθλητή των αποστάσεων, ο οποίος κατεβαίνοντας στο επίπεδο της θάλασσας είναι σαφώς πιο δυνατός και με μεγαλύτερη αντοχή.

Διατροφή: Από τη φύση τους οι Κενυάτες είναι άνθρωποι αδύνατοι και όσοι κάνουν πρωταθλητισμό, είναι υποχρεωμένοι να παρακολουθούν ειδικά προγράμματα διατροφής που τους ορίζει επιστημονική ομάδα. Το πρωινό τους είναι ένα και δεν αλλάζει. Είναι το «ουγκάλι». Το ουγκάλι είναι η ονομασία του πρωινού στα Σουαχίλι, το οποίο αποτελείται από αλεύρι, νερό, χυλό βρώμης και ένα είδος ζύμης.

Σωματοδομή: Το άλλο μεγάλο πλεονέκτημα των Αφρικανών στις αποστάσεις είναι η σωματοδομή τους. Κυρίως στους Κενυάτες που έχουν μεγάλα πόδια και λεπτό σώμα. Διαθέτουν την τέλεια σωματοδομή για να γίνουν αθλητές αποστάσεων, όπως και αθλητές από άλλες χώρες της ανατολικής Αφρικής. Αντίθετα Μαροκινοί, Αλγερινοί και άλλοι μεγάλοι δρομείς που βγήκαν στο παρελθόν, βασίστηκαν κυρίως στη δουλειά τους.

Συνθήκες εκγύμνασης: Σ' αυτόν τον τομέα οι Αφρικανοί και ιδίως οι Κενυάτες είναι πολύ τυχεροί. Διαθέτουν απέραντα τοπία στα οποία κάνουν προετοιμασία κάτω από τις δυσκολότερες συνθήκες, ενώ το υψόμετρο βοηθά ακόμη περισσότερο. Το καλοκαίρι έχει ζεστή ημέρα και κρύα νύχτα, ενώ δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου υγρασία, κάτι που είναι ιδανικό για τους αθλητές των αποστάσεων.

Ελντορέτ: Η «Μέκκα» των αποστάσεων. Το κορυφαίο προπονητικό κέντρο του κόσμου για αθλητές αποστάσεων βρίσκεται στην πόλη της Κένυας, σε υψόμετρο 2.000 μέτρων από τη θάλασσα. Διαθέτει τις τέλειες καιρικές συνθήκες για προετοιμασία επιπέδου Ολυμπιακών Αγώνων και μεγάλη επιστημονική ομάδα. Η μεγάλη παρουσία αθλητών της χώρας εκεί έχει βοηθήσει πολύ οικονομικά την πόλη, που προσπαθεί να συνέλθει από τον πρόσφατο εμφύλιο.

ΠΗΓΗ: goalday.gr