Συχνά η επιθυμία για αυτό το “τέλειο σώμα” κυριεύει το μυαλό μας. Καταλήγουμε να προσπαθούμε να φτάσουμε μια εικόνα την οποία έχουμε δανειστεί από όλες αυτές που είναι διαρκώς μέσα στα μούτρα μας. Λίγοι από εμάς καταφέρνουν κάποτε να ταυτίσουν το σώμα τους με ένα από τα “τέλεια” σώματα των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Άλλοι πάλι δεν αντιλαμβάνονται πως είναι πολύ κοντά στην απόκτηση ενός ωραίου σώματος και είναι διαρκώς ανικανοποίητοι. Οι περισσοτεροι όμως διαπιστώνουμε μετά λύπης πως παρόλη τη σκληρή δουλεία, προσπάθεια και επένδυση χρόνου, δεν έχουμε φτάσει στην εκπλήρωση του στόχου.

Είτε είστε άντρας ή γυναίκα, οι πιθανότητες είναι να μην έχετε το τέλειο σώμα, όπως αυτό καθορίζετε από τη σημερινή κοινωνία. Οι πιθανότητες να έχετε κάνει πολλά πράγματα για να το αποκτήσετε, όπως χιλιάδες επαναλήψεις κοιλιακών, βαθιών καθισμάτων, ωρών πάνω στο δρόμο, είναι ακόμη μεγαλύτερες. Σίγουρα έχετε καταναλώσει πολλές σαλάτες, πιεί πολλά λίτρα νερό, δοκιμάσει διάφορα συμπληρώματα που υπόσχονται δραματικό κάψιμο λίπους. Ίσως έχετε σκεφτεί να κάνετε μια επίσκεψη στον πλαστικό χειρούργο για ένα διόρθωμα των ατελειών. Όλα αυτά τα κάνουμε με την ελπίδα ότι εν τέλει θα κοιταχτούμε μια μέρα στον καθρέφτη και θα μοιάζουμε με ένα από τα μοντέλα που έχουμε δει. Μόνο έτσι θα είμαστε ικανοποιημένοι.

Μάλλον θα έχετε καταλάβει πως όση γυμναστική και δίαιτα και αν έχετε κάνει, δεν είναι αρκετή για να σας προσφέρει το τέλειο σώμα όπως αυτό έχει μείνει κολλημένο σαν εικόνα στο μυαλό σας. Αυτόματα η ερώτηση που προκύπτει είναι: “πόσο μπορούμε να αλλάξουμε το σώμα μας και αν η τελειότητα είναι απλά ένα άπιαστο όνειρο, τι μπορούμε να κάνουμε στην πραγματικότητα;”

Πόσο μπορούμε να αλλάξουμε το σώμα μας;
Ο καθένας από εμάς “βλέπει” το σώμα του διαφορετικά. Κάποιοι εξετάζουν ενδελεχώς την κάθε λεπτομέρεια για να ανακαλύψουν τι έχουν πετυχει και τι όχι. Κάποιοι άλλοι αποφεύγουν να δουν τους εαυτούς τους εκτός αν είναι απόλυτη ανάγκη. Πόσες φορές έχουμε ακούσει, στο γυμναστήριο, στο δρόμο ή στην παραλία την ερώτηση “γιατί εγώ δεν μπορώ να γίνω έτσι;”

Ο κύριος λόγος είναι ότι πολλές παράμετροι που αφορούν το σώμα μας καθορίζονται από παράγοντες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Είμαστε όλοι προϊόντα των γονίδιων μας και αυτό ξεκινά από το σωματότυπο μας.

Ποιος είναι ο σωματότυπος σας;
Παρόλο που ακόμα δεν είναι ξεκάθαρος ο ρόλος των γονίδιων στο τι μπορούμε να πετυχούμε με το σώμα μας, ξέρουμε σίγουρα πως αυτά καθορίζουν το βασικό σωματοτυπο μας. Υπάρχουν 3 βασικές κατηγορίες σωματότυπου:

Ενδομορφικός: Αυτός ο σωματοτυπος χαρακτηρίζεται από ψηλό ποσοστό λίπους, βαρύ σκελετό και αργό μεταβολισμό. Τα άτομα αυτού του τύπου έχουν την τάση να αυξάνουν το ποσοστό λίπους τους εύκολα και να το μειώνουν αρκετά δύσκολα.
Μεσομορφικός: Είναι ο αθλητικός τύπος σώματος, ο οποίος χαρακτηρίζεται από ψηλή μυϊκότητα και χαμηλό λίπος. Τα άτομα αυτά μπορούν να αυξήσουν εύκολα τη μυϊκή τους μάζα και να μειώσουν το ποσοστό λίπους.
Εκτομορφικός: Τα άτομα αυτά είναι από φύση τους λεπτά και συχνά έχουν δυσκολία στην αύξηση του σωματικού τους βάρους λόγω ψηλού μεταβολισμού.

Οι κατηγορίες αυτές είναι γενικές και οι περισσότεροι από εμάς πέφτουμε ενδιάμεσα αυτών των κατηγοριών. Συνεπώς, και ο τρόπος με τον οποίο αυξάνουμε ή μειώνουμε τα ποσοστά λίπους και μυϊκής μάζας ειναι διαφορετικος από άτομο σε άτομο.

Μαζί με τους 3 σωματότυπους έχουμε και διαφορετικά σωματικά σχήματα. Το σχήμα μήλου έχει περισσότερο λίπος αποθηκευμένο στον κορμό, ενώ το σχήμα αχλαδιού έχει συσσωρευμένο λίπος γύρω από τη λεκάνη και τους μηρούς. Το σχήμα κλεψύδρας έχει καλή αναλογία κορμού και κάτω ακρών με μικρή μέση, ενώ το αθλητικό σχήμα είναι πιο λεπτό χωρίς πολλές καμπύλες. Αναλόγως με το σχήμα, έχουμε περιοχές στις οποίες το λίπος αποθηκεύεται πιο εύκολα. Είναι ακριβώς αυτές οι περιοχές, οι οποίες στο τέλος της μέρας, είναι οι πιο δύσκολες στην προσπάθεια για αλλαγή.

Όλοι πιστεύουμε πως ο σωστός συνδυασμός άσκησης και σωστής διατροφής θα μας δώσει το σώμα το οποίο έχουμε εξιδανικεύσει. Η αλήθεια είναι ότι ενώ σίγουρα μπορούμε να πετύχουμε αρκετές αλλαγές, αυτές θα είναι πάντοτε στα πλαίσια και τους περιορισμούς του σωματότυπου που έχουμε κληρονομήσει. Σίγουρα μπορούμε να ελέγξουμε κάποιους παράγοντες. Μπορούμε να κάψουμε ή να αυξήσουμε το σωματικό μας λίπος καταναλώνοντας λιγότερες ή περισσότερες θερμίδες. Μπορούμε να πετυχουμε αύξηση της μυϊκής μάζας με ασκήσεις αντιστάσεων. Μπορούμε να ελέγξουμε τις θερμίδες που παίρνουμε από το φαγητό και τις θερμίδες που καίγουμε μέσω της άσκησης και διαφόρων άλλων δραστηριοτήτων, αλλά σίγουρα ΔΕΝ μπορούμε να επιλέξουμε από ποια σημεία θα χάσουμε λίπος και σε ποια θα βάλουμε μυς.

Τώρα τι γίνετε αν όλα γίνονται σωστά, και στο τέλος αυτές οι προβληματικές περιοχές παραμένουν ίδιες ;

Μια λύση είναι φυσικά η πλαστική επέμβαση, αλλά υπάρχει μια καλύτερη ιδέα. Αντί να προσπαθείτε να φτάσετε κάτι το όποιο μπορεί να μην είναι εφικτό, γιατί δεν δοκιμάζετε να αλλάξετε την αυτοεικόνα σας; Γιατί δεν ξεχνάτε το τέλειο σώμα και να προσπαθήσετε να αποκτήσετε το ΔΙΚΟ σας τέλειο σώμα;

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι που βοηθούν για να αποδεχτούμε το σώμα μας, όπως η απόκτηση γνώσης για τη λειτουργία του, τις δυνατότητες του και τους περιορισμους του. Η άσκηση είναι επίσης ένας κάλος τρόπος για να κτίσουμε αυτοεκτίμηση, η οποία είναι σημαντική για να βελτιώσουμε την αυτοδικία μας. Οι συστηματικές προπονήσεις θα μας βοηθήσουν να συνδεθούμε με το σώμα μας και να εκτιμήσουμε την ικανότητα μας να κάνουμε κινήσεις, να είμαστε δυνατοί και να έχουμε αντοχή. Αν αλλάξουμε το στόχο από το να αποκτήσουμε ένα υγιές σώμα, στο να αποκτήσουμε ένα υγιές, λειτουργικό σώμα, τότε αυτό είναι το πρώτο βήμα για την αποδοχή του σώματος μας.

Η άσκηση έχει μαγικές ικανότητες στην αυτοεικόνα και την αυτοεκτίμησή μας. Βάζοντας στόχο τη βελτίωση των ικανοτήτων μας (δύναμη, αντοχή, τεχνική, κοκ), βελτιώνουμε παράλληλα τον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας και την αξία που του δίνουμε. Τότε ίσως αλλάξουμε την αντίληψή μας περί τέλειου σώματος και απαλλαγούμε από τις εμμονές και την πνευματική και σωματική ταλαιπωρία που φέρνει το κυνήγι του άπιαστου.

*Αντώνης Αλεξόπουλος Διδάκτωρ κοινονιολογίας του αθλητισμου/Καθηγητής φυσικής αγωγής Τηλ.99524645.